دولت آمریکا در طی دوران ریاست جمهوری ریگان، تلاش بسیاری به خرج داد تا به طرق گوناگون بتواند از درون نظام اسلامی ایران اطلاعات جمعآوری کرده و در اختیار رژیم بعثی عراق قرار دهد تا توسط حکومت صدام مورد استفاده قرار گیرد. یکی از ابزارهای مهمی که آمریکا برای رسیدن به این هدف خود به کار میگرفت، راهاندازی شبکههای جاسوسی بود.
طراحی و اداره فعالیتهای جاسوسی نیز عمدتاً توسط سازمان سیا انجام میگرفت. این فعالیتهای جاسوسی به شیوههای گوناگون صورت میپذیرفت، بدینترتیب که یا بعضی از مأمورین سیا با مدارک جعلی وارد ایران میشدند و به کار جمعآوری اطلاعات و فعالیتهای تخریبی میپرداختند ـ مانند جانپاتیس ـ یا اینکه از انواع گروهکهای فراری و ضدانقلاب در خارج از کشور برای جمعآوری اطلاعات محرمانه و سازماندهی آنان در جهت ضربه زدن به منافع جمهوری اسلامی ایران بهرهبرداری میکردند ـ مانند گروهک منافقین و گروهکهای سلطنتطلب ـ، و یا اینکه عدهای از افراد سادهلوح در داخل کشور را فریب داده و از آنان برای جمعآوری اطلاعات و اخبار، بهخصوص در زمان جنگ، استفاده میکردند.
اواخر سال 1367، شبکهای از جاسوسان مزدور سیا در ایران کشف شد که عمدتاً از طریق پیامهای رمز رادیویی و نامرئینویسی و ملاقات حضوری در کشور ثالث، با افسران اطلاعاتی سیا در ارتباط بودند. حجتالاسلام ریشهری وزیر وقت اطلاعات در یک مصاحبه مطبوعاتی در تاریخ ششم اردیبهشت 1368، اعلام داشت: »وزارت اطلاعات موفق شده است تعداد قابل توجهی از عناصر اطلاعاتی، عملیاتی و لجستیکی سیا را در ارگانهای نظامی و غیرنظامی دستگیر کند... آمریکا با جلب و جذب این افراد و آموزش عملیات جاسوسی به آنها، عملاً بیانیه الجزایر را نقض کرده است و باید در دادگاه لاهه به علت دخالت در امور داخلی ایران پاسخگو باشد«.
- ۹۴/۰۳/۱۵